Aansprakelijkheid bij gevaarzetting

Is de eigenaar aansprakelijk voor letsel, opgelopen door een peuter die in zijn vijver valt?

Een opmerkelijke maar ook treurige zaak speelde onlangs bij de rechtbank in Groningen. Een peuter van 19 maanden oud ontsnapte aan het toezicht van zijn ouders en viel in de vijver van een verderop gelegen woning. De peuter overleefde het voorval, maar liep wel ernstig letsel op. De ouders stellen de eigenaar van de woning met de vijver aansprakelijk. 

In juridische termen spreekt men in zo'n geval over ''gevaarzetting''. De vraag is dus of de eigenaar aansprakelijk is voor het gevaar dat de vijver veroorzaakte. Belangrijk zijn dan de criteria die de Hoge Raad ooit formuleerde in het bekende Kelderluikarrest, een zaak over een Maastrichtenaar die in 1961 in het openstaande kelderluik van een Amsterdams café viel. Of iemand voor het veroorzaken van een gevaarlijke situatie aansprakelijk is, hangt af van:
•    de kans dat iemand niet goed oplet;
•    de kans dat er dan een ongeval plaatsvindt;
•    de ernst van de gevolgen dat mogelijke ongeval; 
•    en de vraag of het bezwaarlijk was om veiligheidsmaatregelen te treffen.

Terug naar de Groningse vijverzaak. Daarin overwoog de rechtbank dat een vijver - net als andere vormen van open water - in het algemeen niet als gevaarlijk wordt gezien. Een niet-beveiligde vijver is dan ook als zodanig niet gebrekkig te noemen. De kans dat iemand in de vijver valt, is volgens de rechtbank bovendien klein. Weliswaar leverde de vijver in dit specifieke geval voor de peuter een gevaarlijke situatie op, maar dat is volgens de rechtbank al snel het geval bij peuters die alleen op pad gaan. Van een woningeigenaar kan niet worden gevergd dat hij alle mogelijke gevaren voor peuters gaat afschermen. Daarom kwam de rechtbank tot het oordeel dat de eigenaar van de woning met de vijver niet aansprakelijk is. 

Zo blijkt maar weer dat de Kelderluikzaak meer dan 50 jaar later nog altijd zeer actueel is!